Avrupa’da geçtiğimiz yıl yaşanan aşırı hava olayları nedeniyle 413 bin kişi doğrudan etkilendi. Avrupa Birliği’nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi ve Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından yayımlanan Avrupa İklim Durumu 2024 Raporu, iklim krizinin etkilerini açıkça ortaya koydu.
Rekor sıcaklıklar ve uzayan sıcak hava dalgaları
2024 yılı, Avrupa tarihinde en sıcak 12 ayın yaşandığı yıl olarak kayıtlara geçti. Özellikle güneydoğu Avrupa’da Temmuz ayında 13 gün süren sıcak hava dalgası, bölge tarihinin en uzun ve yıpratıcı sıcaklık dönemlerinden biri oldu. Rapora göre, “yoğun”, “çok yoğun” ve “aşırı” ısı stresi yaşanan gün sayısı, şimdiye dek ölçülen en yüksek ikinci seviyeye ulaştı.
Avrupa sel felaketlerinde korkunç bilanço
Avrupa’nın nehir ağının %30’unda “yüksek”, %12’sinde ise “aşırı” seviyede su baskını kaydedildi. Özellikle Eylül ayında Orta Avrupa’da ve Ekim ayında doğu İspanya’da yaşanan seller, 335 can kaybının 250’sinden fazlasına neden oldu. Araştırmalar, bu felaketlerin küresel ısınma nedeniyle daha da şiddetlendiğini ortaya koydu.
Yangınlar 42 bin kişiyi etkiledi
Yüksek sıcaklıklarla birlikte kıta genelinde yıkıcı orman yangınları da yaşandı. Portekiz’de Eylül ayında çıkan yangınlar tek başına 110 bin hektarlık alanı yok etti. Avrupa genelinde toplamda 42 bin kişi yangınlardan doğrudan etkilendi.
Bilim insanlarından uyarı: 3 dereceye doğru gidiyoruz
İklim bilimciler, dünya genelindeki ısınmanın sanayi öncesi döneme göre 1.3 dereceye ulaştığını, yüzyıl sonunda bu artışın 3 dereceyi bulabileceğini vurguladı. Imperial College London’dan iklim uzmanı Friederike Otto, “Sıcak hava dalgaları, seller ve yangınlar artık geleceğin değil, bugünün sorunu” ifadelerini kullandı.
Batı ve Doğu arasında hava dengesizliği
Rapor, kıtanın batısında bol yağışlı ve bulutlu bir iklim gözlenirken, doğu bölgelerde sıcak ve güneşli günlerin baskın olduğunu belirtti. Özellikle İngiltere’nin Thames Nehri ve Fransa’daki Loire Nehri, 33 yıllık gözlem sürecinde en yüksek debiye ulaştı.
İklim direnci için acil eylem çağrısı
WMO Genel Direktörü Celeste Saulo, “Toplumların daha sıcak bir geleceğe uyum sağlaması gerekiyor. Her ilave sıcaklık artışı daha büyük felaketler demektir. Hızlı ve ortak hareket şart” diyerek, fosil yakıt kullanımının azaltılmasının hayati önemde olduğunu vurguladı.
